Sequoia – “Nhân chứng” sống lâu nhất trên hành tinh
Cách đây hơn 4.000 năm, tại đất nước Ai Cập, các pharaon đang xây các Kim tự tháp thì tại vùng đất ẩm ướt ở California nảy mầm những hạt giống sequoia đầu tiên. Cây lớn lên, phát triển… tới 2.000 năm sau, khi đế chế La Mã đến hồi cực thịnh, sequoia đã trở thành loài cây khổng lồ - gần như vĩnh cửu.
Nhiều thế kỷ, rồi nhiều thiên niên kỷ trôi qua… thiên nhiên thay đổi bộ mặt của mình, nhưng loài cây bất tử này vẫn đứng vững, bất chấp những luồng gió thô bạo của Thái Bình Dương. Sequoia - vị sứ giả tiêu biểu của loài cây họ thông; đồng thời cũng là một “nhân chứng” sống lâu nhất trên hành tinh chúng ta.
Những du khách tới thăm khu Công viên Bảo tồn quốc gia ở California luôn sửng sốt trước chiều cao trung bình tới… 98m của sequoia. Vòng gốc còn đáng kinh ngạc hơn nữa: ngay cả tới… 12 người nối vòng tay nhau vẫn chưa ôm xuể!
Loại sequoia này được giới thực vật học Hoa Kỳ đặt tên là General Sherman (Tướng quân Sherman), dựa theo tên viên tướng huyền thoại trong cuộc nội chiến Bắc - Nam (1861-1865) và nặng đến… 2.000 tấn. Số gỗ của nó xẻ ra đủ làm 40 ngôi nhà 5 gian rộng rãi rặt những bộ vì kèo đồ sộ. General Sherman có thể to và cao hơn nữa, nếu như không bị sét đánh cụt ngọn gây cháy xém toàn thân. Hiện chỉ khoảng 40% thành phần thân cây còn sống.
Còn General Sherman tree là một trong nhiều nghìn cây tương tự khác thuộc cánh rừng sequoia bạt ngàn ven bờ Thái Bình Dương lộng gió trong vùng Bắc Mỹ, bao gồm 2 họ chính dựa vào tán lá xanh hoặc đỏ. Tên gọi loài sequoia là từ tộc người Cherokee - một trong những bộ lạc da đỏ văn minh nhất. Sequoia chính là tên của người đã sáng lập ra thứ văn tự của họ: thứ tự dạng có 86 hình, mỗi hình tương tự một âm ngữ. Nhờ sequoia mà thổ dân Cherokee đọc và viết được.
Sequoia khổng lồ có chiều cao từ 70-120m cùng bán kính dày tới 9m, sống đến 3.000 - 4.000 năm tuổi. Quê hương của chúng là các sườn núi phía tây vùng Sierra Nevada, trên bình độ từ 1.400-2.700m so với mực nước biển. Với những tán lá dày đến nỗi trong những ngày oi ả nhất của vùng nhiệt đới California, vẫn tạo được độ ẩm tối cần thiết cho thân cành, tạo điều kiện thích hợp với cuộc sống trường sinh cùng màu lá đỏ thẫm vĩnh cửu. Còn loại sequoia lá xanh thường phát triển ở những độ cao thấp hơn, có nhiều trong các vùng phía nam tiểu bang Oregon và California ở Mỹ.
Sequoia được khoa học hiện đại phát hiện vào năm 1885 bởi nhà thực vật học lỗi lạc người Anh William Lobe trong khu rừng nguyên sinh khổng lồ ở Vera Cruz thuộc California. Từ 90 cây hồi đó, bây giờ chỉ độ 30 cây còn sống. Cây "trưởng họ" cao tới 140m cùng đường kính 35m (đã bị bão quật đổ). Tại Công viên quốc gia ở California có chỗ người ta còn làm đường lộ xuyên qua một gốc sequoia nữa…
Tại sao loài sequoia đạt được sức sống kỷ lục cao như vậy? Điều bí mật nằm trong bộ rễ khổng lồ cùng cấu tạo thân cành của chúng. Do chứa nhiều lượng kháng thể nên sequoia có khả năng chống lại sự hủy hoại khắc nghiệt của thiên nhiên lẫn thời gian, với bộ rễ sâu cứng bảo đảm cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào, khiến thân không bị nấm mốc. Các nhánh rễ của sequoia dày 30cm, ngay cả loài thú đói cũng không dám gặm, đó cũng là một nguyên nhân làm cây tăng tuổi thọ.
Thậm chí, General Sherman tuy đang hỏng nặng sau 4000 năm tuổi, vẫn phát triển sung sức: cứ sau hai năm lại rụng thêm một đợt hạt mới - với kích thước bằng đồng xu nhỏ - để duy trì nòi giống.
Sequoia quả đúng là một “nhân chứng” sống trường tồn với thời gian. Chúng mang rất nhiều ý nghĩa về mặt thực vật học, cũng như giúp giới chuyên môn nghiên cứu về các hợp chất đã giúp tạo nên sự trường sinh bất tử ấy.
Theo CAND
Xem thêm: Về biển Cổ Thạch “săn rêu”
Các bài viết khác
Xem thêm
Đền Đông Cuông - Một điểm khởi đầu của tục thờ nữ thần Việt, Số 3 (16) - 2006 - Di sản văn hóa vật thể
Vượt qua “thời gian chiêm bao” mà tư duy con người còn chìm trong không gian hoang dã với hiện tượng thờ các lực lượng "hồn nhiên" như cây cỏ, đất đá, một khúc của ngã ba sông,... để rồi con người tiến lên xây dựng một tổ chức mang tính xã hội. Trên đường đi đó dần dần con người định hình nhân dạng cho các thần linh mà trong đó một vị thần linh cơ bản đầu tiên là nữ thần. Có thể tin được điều đó, bởi trong buổi hồng hoang, sự phân công lao động sớm nhất là phân công lao động nam - nữ. Nam thì săn bắn/bắt, công việc này bấp bênh, hôm được hôm không, thiếu tính chất thường xuyên để đảm bảo cuộc sống. Còn nữ giới với hái lượm rau củ trong rừng, đó là lương thực cơ bản để nuôi sống gia đình. Mặc nhiên vai trò của nữ trở nên cực kỳ quan trọng, do đó đã dẫn đến một hiện tượng khi nhân dạng hóa thần linh thì vị thần đó tất yếu mang dạng nữ. Khởi đầu, người Việt trông cậy vào của cải được thu lượm từ rừng nên người ta tôn trọng thần rừng, hội các điều kiện lại thì vị thần nhân dạng đầu tiên có thể nghĩ được là bà chúa rừng với nhiều chức năng khác nhau - Trước hết là thần của cải - Trong quá trình tồn tại, người ta hội dần vào bà nhiều chức năng, đầu tiên là bà “mẹ Thiêng liêng" với quyền năng vô bờ bến; một bà “mẹ Thế gian”, bởi người ta coi từ bà mà muôn loài nảy sinh và phát triển. Đồng thời bà là một thần linh đứng đầu bách thần nên bà còn mang tư cách là một đấng “vô cùng” - người Việt đã dần hội tất cả những gì linh thiêng liên quan vào chính bà Đông Cuông - một bà mẹ vũ trụ khởi nguyên của người Việt.
Làng cổ Lacock (Vương quốc Anh)
Phong cảnh các miền quê Vương quốc Anh luôn có sức hấp dẫn đặc biệt đối với các du khách, đặc biệt là những ngôi làng thơ mộng với những nếp nhà xinh xắn mang lại cảm giác yên bình rất lạ.
Đôi nét về sự hình thành làng xã ở Khánh Hòa từ 1653 đến đầu thế kỷ XX
Khác với sự hình thành làng xã ở miền Bắc, làng của người Việt ở Khánh Hòa hình thành trong một bối cảnh khá đặc biệt, gắn liền với những sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc, cụ thể là thời kỳ Nam tiến của người Việt.
Bảo tồn một giá trị truyền thống quý báu của dân tộc và tạo ra lợi ích thật cho các dòng họ của người Việt.
