Trung tâm khảo cứu và biên soạn
Địa chí Việt Nam
Chào mừng đến với website Trung tâm khảo cứu và biên soạn Địa chí Việt Nam.

Chùa Mèo Lang Chánh – điểm đến linh thiêng và sự tích “Miêu thần cứu Chúa”

10/05/2024165

Chùa Mèo Lang Chánh là một ngôi chùa cổ nằm tại làng Chiềng Ban, xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam. Nay thuộc khu phố Chiềng Ban 1 thị trấn Lang Chánh sau sáp nhập đơn vị hành chính toàn bộ xã Quang Hiến vào thị trấn. Ngôi chùa này có một lịch sử lâu đời và nhiều câu chuyện tương truyền đầy ý nghĩa về sự kết hợp giữa tôn giáo, văn hóa và lịch sử của người dân trong vùng.

Chùa Mèo Lang Chánh, còn được biết đến với tên gọi Đỉnh Miêu Thiền Tự, tọa lạc trên một ngọn đồi thuộc làng Chiềng Ban, xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Ngôi chùa này không chỉ là một nơi thờ Phật mà còn mang trong mình một phần quan trọng của lịch sử và văn hóa của địa phương. Bên cạnh điện thờ Phật, Chùa Mèo còn thờ Vua và thờ Mẫu. Chùa Mèo nằm trên địa thế có sự phân bố hợp lý theo lý thuyết phong thủy. Dãy núi Pù Bằng được coi là tượng trưng cho Thanh Long, trong khi dãy núi Pù Rinh được xem như Bạch Hổ. Sông Âm chảy qua phía trước của chùa tạo nên một vị trí thuận lợi về nguồn nước. Tất cả những yếu tố này tạo nên một cảnh quan tự nhiên tốt, làm cho ngôi chùa trở nên đặc biệt và thêm phần linh thiêng.

Lịch sử của Chùa Mèo Lang Chánh

Lịch sử xây dựng của Chùa Mèo, được liên kết với những câu chuyện và huyền tích trong lịch sử dân tộc. Dưới đây là một tóm tắt về quá trình xây dựng và các sự kiện quan trọng liên quan đến ngôi chùa này: Thế kỷ XIII: Theo truyền thuyết, Chùa Mèo bắt đầu được xây dựng từ thế kỷ XIII. Công chúa nhà Trần là Chu Huyền đã lánh nạn lên Mường Chếnh (nơi hiện nay là xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa). Cùng với nhà Lang Mường Chếnh, bà đã xây dựng một ngôi chùa trên đỉnh đồi. Tại đây, bà cùng với nhà Lang đã thờ cúng và xây dựng ngôi chùa để tri ân công đức và bảo vệ tâm linh của cộng đồng. Công chúa Chu Huyền và đá bụt: Trong quá trình xây dựng chùa, khi khai khẩn đất hoang, bà con trong vùng đã phát hiện một pho tượng đá (gọi là bụt). Sự xuất hiện của đá bụt này được coi là một biểu hiện tâm linh quan trọng và đã thêm vào ý nghĩa tôn giáo của ngôi chùa. Lê Lợi và cuộc kháng chiến: Trong thời kỳ kháng chiến Lam Sơn (1418), Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn cũng được kết nối với Chùa Mèo. Trong một số tương truyền, Lê Lợi đã dừng chân tại chùa Chu (Chùa Mèo) và thờ cúng tại đây trước khi tiến hành các chiến dịch chống giặc Minh. Chùa Mèo cũng được cho là nơi Lê Lợi cứu thoát nhờ sự xuất hiện của một con mèo, khi bị giặc Minh truy đuổi.

Đổi tên thành Chùa Mèo: Sau khi chiến thắng giặc Minh và lên ngôi vua, Lê Lợi đã sắc chỉ để đổi tên chùa Chu thành chùa Mèo, để thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh vị thần Miêu thần đã cứu mình khỏi nguy cơ trong cuộc chiến tranh. Thời kỳ chiến thắng giặc Thanh: Trong giai đoạn chống giặc nhà Thanh, Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc và dừng chân tại chùa Mèo để dâng hương cầu Phật độ trì cho cuộc kháng chiến. Linh ứng đã đến với quân Tây Sơn và cuộc kháng chiến đã thắng lợi. Sau chiến thắng, Nguyễn Huệ lệnh cho binh sĩ và những người dân xung quanh trùng tu, nâng cấp chùa Mèo và thờ cúng các vị vua, các thần linh. Tồn tại và phục hồi: Qua nhiều thăng trầm của lịch sử, Chùa Mèo Lang Chánh đã trải qua các giai đoạn hoang phế và thất thoát. Tuy nhiên, tới nay, nhờ sự quan tâm của cộng đồng và chính quyền địa phương, chùa đã được tôn tạo, phục hồi và trở thành một địa điểm du lịch tâm linh và văn hóa quan trọng của huyện vùng cao Lang Chánh. Chùa Mèo được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh ngày 31-10-2005.

Câu chuyện “Miêu thần cứu Chúa”

Tương truyền, khi Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn đang trong một cuộc chiến tranh khốc liệt với quân Minh, khi thất thế phải ẩn náu và di chuyển thường xuyên để tránh bị truy đuổi. Trong một tình huống nguy hiểm, Lê Lợi và nghĩa quân bị giặc Minh truy đuổi dữ dội, và tình hình trở nên nguy cấp. Lúc này, một con mèo xuất hiện bất ngờ và lao ra từ trong rừng. Sự xuất hiện đột ngột của con mèo đã làm xao lãng đám chó săn và quân giặc. Con mèo lao chạy và đánh lạc hướng chúng đi xa, tạo cơ hội cho Lê Lợi và nghĩa quân thoát khỏi nguy cơ. Sau khi đám chó săn và quân giặc bị lùi xa, con mèo bất ngờ biến mất, nhưng nó đã giúp Lê Lợi và nghĩa quân trụ vững và tiếp tục cuộc đấu tranh. Truyền thuyết nói rằng con mèo này chính là “Miêu thần” của chùa Mèo, đã xuất hiện để cứu Lê Lợi khỏi nguy cơ. Sau khi chiến thắng giặc Minh và lên ngôi vua, Lê Lợi đã sắc chỉ để đổi tên chùa Chu thành chùa Mèo, để thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh vị thần Miêu thần đã cứu mình khỏi nguy cơ trong cuộc chiến tranh.

Vẻ đẹp kiến trúc của Chùa Mèo Lang Chánh

Chùa Mèo ở Lang Chánh, Thanh Hóa là một công trình tôn giáo có kiến trúc độc đáo thể hiện sự kết hợp giữa nghệ thuật kiến trúc và tâm linh trong lịch sử văn hóa Việt Nam. Vẻ đẹp kiến trúc của Chùa Mèo không chỉ nằm ở sự hoàn hảo của công trình xây dựng mà còn ẩn chứa các giá trị tâm linh, lịch sử và văn hóa đặc sắc của vùng. Vị trí và phong cảnh: Chùa Mèo nằm trên đồi Chiềng Ban, xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa. Nằm trong cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp với dãy núi Pù Bằng và Pù Rinh vươn lên hai bên, dòng sông Âm chảy ngang qua phía trước, tạo nên một bức tranh hài hòa, tươi mát và thanh bình. Không gian trong lành và thanh tịnh của chùa Mèo tạo ra cảm giác bình yên và thư thái cho du khách. Điều này có thể làm cho du khách cảm nhận sự kết nối giữa tâm linh và tự nhiên, và tìm thấy niềm tin và tĩnh lặng trong tâm hồn. Kiến trúc độc đáo: Chùa Mèo được xây cất theo kiểu tam quan và lợp bằng ngói mũi, tạo nên một hình ảnh độc đáo và tráng lệ. Chuông chùa cũng mang trong mình những nét đẹp nghệ thuật của thời kỳ Lê Trung Hưng, với hình ảnh đôi rồng đấu đuôi vào nhau và hoa văn tinh xảo.

Trong chùa, có thờ các pho tượng Phật như Quan Âm, Thích Ca Mâu Ni, và còn thờ các vị thần lịch sử như Trần Hưng Đạo, vua Lê Thái Tổ, vua Quang Trung, Nguyễn Trãi và Lê Thạch. Các pho tượng và tượng thần được tạo hình tỉ mỉ, tạo ra một không gian linh thiêng và thanh tịnh. Chuông chùa Mèo: Chuông chùa Mèo là một biểu tượng quan trọng thể hiện tâm linh và giá trị lịch sử. Chuông lớn với hình ảnh rồng đấu đuôi vào nhau và các hoa văn tinh xảo, mang trong mình những bài minh tôn vinh giá trị tâm linh của chuông và vẻ đẹp kiến trúc của chùa. Lễ hội Chùa Mèo Lang Chánh: Lễ hội chính của chùa Mèo vào ngày 6 tháng giêng hàng năm không chỉ là một dịp để tôn vinh tâm linh mà còn là một dịp để bà con các dân tộc huyện Lang Chánh tụ họp, giao lưu và trải nghiệm những hoạt động văn hoá truyền thống.

Chùa Mèo Lang Chánh không chỉ là một điểm đến cho những người sùng Đạo Phật mà còn là một bức tranh hòa quyện giữa lịch sử, văn hóa và thiên nhiên. Chốn thiêng này cũng được đánh giá là một trong những ngôi chùa nổi tiếng của Thanh Hóa – Điều này làm cho chùa Mèo Lang Chánh trở thành một điểm du lịch độc đáo và hấp dẫn trong tuyến du lịch Thanh Hóa.

Nguồn theo: Du lịch Thanh Hóa

Xem thêm: Đảo Phục Sinh – Điểm đến huyền bí nhất thế giới

Các bài viết khác

Xem thêm
Một cái tên trên bia tưởng niệm khởi nghĩa Yên Bái
Gia phả15/06/2023

Một cái tên trên bia tưởng niệm khởi nghĩa Yên Bái

Cách đây 90 năm, ngày 10 tháng Hai, 1930, Tổng khởi-nghĩa Yên-báy (viết như tên gọi thời đó) của Việt Nam Quốc dân Đảng (VNQDĐ) do Đảng trưởng Nguyễn Thái Học lãnh đạo – nhằm lật đổ chính quyền thuộc địa tại Đông Dương thuộc Pháp (Đông Pháp) – bùng nổ.

Vườn quốc gia Gunung Mulu
Tin tức khác04/04/2024

Vườn quốc gia Gunung Mulu

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc (Unesco) đã công nhận Vườn quốc gia Gunung Mulu của Malaysia là Di sản thiên nhiên thế giới năm 2000.

Nguồn: Internet

Điện Huệ Nam và sự giao lưu Văn hóa Chăm - Việt, Tạp chí Di sản Văn hóa số 3 (năm 2003)

Trong các di tích tín ngưỡng và tôn giáo ở Huế, điện Huệ Nam (dân gian quen gọi là điện Hòn Chén) là nơi hội tụ nét riêng của vùng Huế, cũng là nơi hội tụ của hai nền văn hóa Chăm-Việt, thể hiện cả trong hệ thống thần linh được thờ tại đây và trong lịch sử hình thành, phát triển của bản thân di tích này.  Tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam đã phổ biến, từ rất lâu, trải dài trên một vùng lãnh thổ từ Bắc chí Nam. Tuy nhiên, các sắc thái tín ngưỡng và nghi thức thờ cúng cũng biến thiên theo từng vùng đất, mỗi nơi mỗi khác.