Trung tâm khảo cứu và biên soạn
Địa chí Việt Nam
Chào mừng đến với website Trung tâm khảo cứu và biên soạn Địa chí Việt Nam.

Lễ hội Nghinh Ông: Nguồn gốc, ý nghĩa văn hoá làng chài

23/01/2025241

Ý nghĩa lễ hội Nghinh Ông từ lâu đã trở thành một tín ngưỡng và là lễ hội dân gian lâu đời của người dân miền biển.

Lễ hội Nghinh Ông là gì?

Lễ hội Nghinh Ông là một dịp lễ hội cúng cá Ông vô cùng ý nghĩa và thiêng liêng của ngư dân từ Quảng Bình đến các tỉnh miền Nam, kể cả Phú Quốc. Đây là dịp lễ hội cầu ngư, câu chúc cho sóng yên, biển lặng, mưa thuận gió hòa, ngư dân may mắn, thu hoạch được nhiều, làm ăn phát đạt. Lễ Nghinh Ông là lễ hội lớn nhất của ngư dân và được xem là biểu tượng của sự hy sinh và lòng tin của người dân ven biển.

Nguồn gốc lễ hội Nghinh Ông

Thực tế, niềm tin thờ Cá Ông, cá voi từ lâu đã được lưu truyền vào trong đời sống văn hóa tinh thần và tâm linh của ngư dân. Tín ngưỡng thờ cá Ông được xuất phát từ quan niệm rằng Cá Ông là người cứu giúp khi họ đánh bắt xa bờ và đối mặt với những thử thách khắc nghiệt như cuồng phong hay giông tố của biển cả.

Theo lịch sử, ngày lễ có nguồn gốc từ truyền thống thờ Cá Ông của người Chăm. Phong tục này đã được nhập vào văn hóa Việt Nam từ rất sớm và thông qua sự giao thoa văn hóa, nó đã trở thành một phần quan trọng của niềm tin không chỉ trong cộng đồng người Việt mà còn trong cộng đồng người Hoa.

Theo thời gian, phong tục này đã trở thành một biểu tượng văn hóa độc đáo của Việt Nam, với ý nghĩa mong muốn biển cả yên bình, gió nhẹ, và ngư dân gặp nhiều điều may mắn, ấm no, hạnh phúc.

Ý nghĩa lễ hội Nghinh Ông

Đây là một tục lệ để người dân vùng biển tưởng nhớ và tôn thờ 'Đức ngài Cá Ông' linh thiêng, một vị thần mà theo quan niệm của người dân địa phương đã luôn che chở và bảo vệ họ mỗi khi họ ra khơi.

Do đó, ý nghĩa lễ hội Nghinh Ông là cầu mong cho sóng yên biển lặng và mưa thuận gió hòa để mỗi chuyến ra khơi đánh bắt xa bờ của ngư dân đều mang lại thành công với những mẻ cá to đầy, trở về đất liền an toàn và thuận lợi, đồng thời mang lại nhiều niềm vui, may mắn, và cuộc sống an lành, hạnh phúc.

Các nghi thức tế của lễ hội Nghinh Ông

Lễ hội Nghing Ông được diễn ra với rất nhiều nghi thức trang trọng xuyên suốt các ngày diễn ra lễ. Nghi thức sẽ bao gồm phần lễ rước kiệu, phần lễ tế và phần hội. Dưới đây, Sforum sẽ chia sẻ rõ hơn về thông tin của từng lễ.

Lễ rước kiệu của Nam hải Tướng quân

Lễ rước kiệu của Nam Hải Tướng quân đánh dấu bước khởi đầu trong chuỗi các hoạt động lễ hội Nghinh Ông. Nghi thức rước kiệu được tổ chức linh đình và trang trọng, nhằm tái hiện chân dung của Nam Hải Tướng quân xuống thuyền rồng ra biển.

Trên đường rước, người dân sống ven biển sẽ tổ chức bày lễ vật, nhang khói để nghênh đón. Ngoài ra, hàng trăm ghe đủ kích thước khác nhau được không gian trí hoa, cờ rực rỡ, hội kèn nhạc điệu nồng, tạo thành cuộc diễu hành rước kiệu thuỷ tướng ra biển rước ông.

Đặc biệt, mỗi chiếc ghe đều trang trí hương án và mâm lễ vật, chở theo hàng ngàn người tham dự để hòa mình trong không khí linh thiêng và trang nghiêm.

Khi đoàn rước kiệu quay về bến xuất phát, rước ông về lăng ông Thuỷ Tướng (nếu có tại địa phương). Ngay tại bến, các đội múa lân, sư tử và rồng sẽ đợi sẵn để chào đón ông về lăng.

Phần lễ tế

Thông thường, lễ hội Nghinh Ông bao gồm hai phần chính: Lễ rước và Lễ tế theo truyền thống. Lễ tế được tổ chức trang trọng ngay sau lễ rước, tuân theo các nghi thức truyền thống. Các lễ cầu an, xây dựng chầu đại bội, và biểu diễn hát bội diễn ra tại lăng ông Thủy tướng.

Phần hội

Trước thời điểm diễn ra lễ hội Nghinh Ông, hàng trăm tàu đánh cá của ngư dân đã được trang trí cờ hoa, được neo đậu dọc theo bến sông. Phần lễ hội bao gồm các nghi thức rước Ông ra biển, với sự tham gia của hàng trăm ghe tàu lớn nhỏ, cùng với các nghi lễ cúng trang trọng.

Trong những ngày lễ, những ngôi nhà của ngư dân trở thành điểm hội tụ, nơi họ chia sẻ niềm vui, mời thỉnh lẫn nhau, cũng như chào đón khách từ xa đến tham gia cùng.

Các buổi ăn uống, những trò chơi, và những cuộc trò chuyện thân tình diễn ra suốt ngày, tạo nên một không khí lễ hội đậm chất văn hóa, giữ gìn bản sắc thuần phong và mỹ tục sâu sắc của cộng đồng.

Câu hỏi liên quan

Lễ hội là một nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam, từ lâu đã trở thành tín ngưỡng của con dân miền biển. Tuy nhiên, đối với một số người sống xa biển thì có lẽ vẫn chưa rõ về lễ hội này. Vì vậy, dưới đây Sforum cũng thông tin thêm đến bạn một số thông tin về lễ hội Nghinh Ông diễn ra ở đâu, vào thời gian nào?

Lễ hội Nghinh Ông diễn ra ở đâu?

Đây là một lễ hội cúng cá Ông đặc biệt để ngư dân các tỉnh ven biển Việt Nam, từ Quảng Bình cho đến miền Nam và cả đảo Phú Quốc, nhưng nổi tiếng nhất là ở các địa phương sau:

Cần Giờ, Thành phố Hồ Chí Minh: Lễ hội được tổ chức tại đình thần Cần Giờ, là lễ hội Nghinh Ông lớn nhất ở miền Nam.

Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang: Lễ hội được tổ chức tại miếu Ông Nam Hải, là lễ Nghinh Ông lớn nhất ở miền Tây.

Cà Mau: Lễ hội được tổ chức tại đình thần Ông Đốc, là lễ hội lớn nhất ở đồng bằng sông Cửu Long.

Lễ hội Nghinh Ông diễn ra vào thời gian nào?

Theo một số tài liệu, lễ hội được tổ chức vào giữa tháng Ba âm lịch. Tuy nhiên, kể từ năm 1914, cộng đồng ngư dân Cần Giờ đã quyết định dời lễ hội đến giữa tháng Tám, nhằm tối ưu hóa cho việc đánh bắt thủy sản. Lễ hội kéo dài trong khoảng 3 ngày, từ ngày 15 đến ngày 17 tháng 8 âm lịch, với đa dạng các sự kiện trong cả phần lễ và phần hội.

Lễ hội Nghinh Ông thật sự là một điều đặc biệt tuyệt vời để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng những người đã được chứng kiến. Đối với các ngư dân, lễ cúng cá Ông đã trở thành một phong tục quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống của họ.

Nguồn: cellphones.com.vn

Xem thêm: Những di sản thế giới nổi tiếng ở Malaysia

Các bài viết khác

Xem thêm
Những điều thú vị đến bất ngờ khi khám phá văn hóa tại Scotland
Tin tức khác21/10/2024

Những điều thú vị đến bất ngờ khi khám phá văn hóa tại Scotland

Scotland, vùng đất nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ và lịch sử phong phú, luôn thu hút những ai yêu thích khám phá văn hóa và truyền thống độc đáo. Từ những tòa lâu đài cổ kính đầy bí ẩn, các ngôi làng thời tiền sử đầy ấn tượng, đến những người đàn ông trong bộ váy kilt truyền thống, Scotland mang đến cho bạn những trải nghiệm không thể nào quên.

Đặng Đức Siêu, Vị Thượng thư Bộ Lễ đầu tiên của nhà Nguyễn, Nghiên cứu và Phát triển số 2 (79)
Gia phả13/09/2023

Đặng Đức Siêu, Vị Thượng thư Bộ Lễ đầu tiên của nhà Nguyễn, Nghiên cứu và Phát triển số 2 (79)

Năm nay vừa tròn 260 năm ngày sinh và 200 năm ngày mất của Đặng Đức Siêu (1750-1810), để hướng về tổ tông và tưởng nhớ vị Thượng thư Bộ Lễ đầu tiên của triều Nguyễn, chúng tôi mạn phép viết đôi dòng về thân thế và sự nghiệp của ngài.

Phúc thần của người Việt ở hải ngoại: trường hợp chí sĩ Trần Đông Phong trong phong trào Đông du và mộ phần hiện còn ở Nhật Bản

Phúc thần của người Việt ở hải ngoại: trường hợp chí sĩ Trần Đông Phong trong phong trào Đông du và mộ phần hiện còn ở Nhật Bản

Thú vị là trong câu chuyện mà Tâm kể, có xuất hiện một người là thầy ở Việt Nam (trước khi Tâm lên đường tới Nhật, người thầy này dặn là cần đến viếng mộ cụ Trần Đông Phong), và một nữ đồng nghiệp lớn tuổi gốc Hà Nội đang ở Tokyo (người đã sống ở Nhật trong 20 năm cùng với con trai), thì đó chính là hai người đàn anh đàn chị thuộc nhóm đầu 1990