
Abyaneh là ngôi làng cổ nhất Iran. Đất nước Iran ẩn chứa trong mình vô vàn những nét cổ kính của một trong những nền văn hóa lâu đời nhất thế giới mà bất kỳ du khách nào cũng muốn ghé thăm. Iran là một trong 10 nước đẹp nhất thế giới về cảnh đẹp tự nhiên cùng với những di tích lịch sử thời Ba Tư cổ đại. Cùng với làng đá nổi tiếng thế giới Kandovan (ngôi làng đá cổ nằm trên dãy núi Sahand cách trung tâm Tabriz khoảng 60km), ngôi làng cổ Abyaneh là địa điểm thu hút rất đông khách du lịch.

Làng cổ Abyaneh nằm giữa Natanz và Kashan, trên sườn núi Karkas thuộc tỉnh Isfahan. Làng nằm cách đường quốc lộ không xa, nhưng bất cứ du khách nào khi bước chân đến thăm ngôi làng tĩnh mạch này đều có cảm giác như được sông lùi lại vài thế kỷ trước. Với một sắc màu đỏ duy nhất, Abyaneh là ngôi làng cổ thu hút rất nhiều khách bản địa và khách du lịch nước ngoài, đặc biệt trong trong các dịp lễ truyền thống và nghi lễ. Trong ngôi làng Abyaneh có nhiều điểm thăm quan thú vị như nhà thờ Hồi giáo Jameh được xây dựng từ thế kỷ XII, thành cổ và những lâu đài hoang phế nằm trơ trọi trên đỉnh đồi.

Hai tín ngưỡng là Hồi giáo và Bái hỏa giáo cùng song song tồn tại trong ngôi làng. Có thể nhận biết được hai đạo này thông qua trang phục của những người phụ nữ sống tại ngôi làng. Những người phụ nữ mặc áo choàng, trùm đầu khăn đen là tín đồ Hồi giáo, những người phụ nữ mặc áo hoa là tín đồ Bái hỏa giáo (phụ nữ theo đạo Bái hỏa không bị buộc phải choàng khăn đen, chỉ cần trùm kín tóc.

Một điều đặc biệt là ngôi làng này thu hút một lượng khách du lịch rất đông hàng năm nhưng trong làng không có chút tiện nghi nào cho khách.
Theo các nhà nghiên cứu sử học, làng cổ Abyaneh được coi là lối vào của văn hóa Iran. Để tiếp tục có những nguồn sử liệu vật thật chứng minh cho những giá trị văn hóa vật thể của ngôi làng, trong năm 2005, Trung tâm Di sản Iran đã tiến hành cuộc khai quật khảo cổ học có quy mô lớn tại ngôi làng nhằm xác định chính xác niên đại của ngôi làng thông qua địa tầng khảo cổ học. Đồng thời Chính phủ Iran cũng đã tiến hành xây dựng và gửi hồ sơ đệ trình UNESCO công nhận làng cổ Abyaneh là Di sản Văn hóa Thế giới.
Bùi Thị Thu Phương
Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội
Xem thêm: Chúa Trịnh tái thiết thành Đại La
Những doi đất ở vùng hạ lưu sông Gianh (Quảng Bình), tức Linh Giang, chỉ giới tự nhiên phân chia Đàng Trong - Đàng Ngoài trong quá khứ, giờ đang ôm ấp hàng vạn mảnh đời. Trên sông Gianh có nhiều cồn, dài nhất khoảng 3,8 km, rộng nhất khoảng 0,8 km. Giữa bốn bề sóng nước, cư dân vẫn kiên cường bám trụ hết đời này sang đời khác và không thôi ấp ủ những giấc mơ.
Ok-om-bok là lễ hội lớn sau lễ hội Chol-chnam-thmay của đồng bào Khmer ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Nếu như Chol-chnam-thmay là lễ hội mừng năm mới và diễn ra vào đầu mùa mưa (giữa tháng 4 dương lịch) thì lễ hội Ok-om-bok được tổ chức vào ngày rằm tháng 10 âm lịch, thời điểm vừa thu hoạch vụ lúa mùa xong và là cao điểm của mùa nước lũ trong năm.
Cách đây hơn 4.000 năm, tại đất nước Ai Cập, các pharaon đang xây các Kim tự tháp thì tại vùng đất ẩm ướt ở California nảy mầm những hạt giống sequoia đầu tiên. Cây lớn lên, phát triển… tới 2.000 năm sau, khi đế chế La Mã đến hồi cực thịnh, sequoia đã trở thành loài cây khổng lồ - gần như vĩnh cửu.